Samenvatting

Via de soortenmeetnetten (meetnetten.be) willen het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) en het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) betrouwbare informatie verzamelen over prioritaire soorten in Vlaanderen. Deze meetnetten bestaan uit een aantal vastgelegde locaties die specifiek geselecteerd werden voor elke soort. Op deze plaatsen voeren vrijwilligers op een gestandaardiseerde manier tellingen uit onder coördinatie van Natuurpunt Studie.

Van de 80 prioritaire soorten die gemonitord worden via de soortenmeetnetten zijn er 12 dagvlinders. De meeste van deze dagvlinders zijn geen Natura 2000-soorten, maar we beschouwen ze wel als prioritair voor het Vlaamse natuurbeleid, vaak omdat ze in Vlaanderen en/of Europa op de Rode Lijst staan. Wanneer er van een soort minder dan 30 populaties voorkomen in Vlaanderen, nemen we alle populaties op in het meetnet (= integrale monitoring). Indien er meer dan 30 populaties zijn, selecteren we 30 populaties via een willekeurige steekproef.

Dit rapport toont de eerste resultaten van de dagvlindermeetnetten voor de periode 2016 - 2021. In die periode zien we:

  • een sterke afname van de Argusvlinder (Lasiommata megera), het Bruin dikkopje (Erynnis tages), de Grote weerschijnvlinder (Apatura iris), de Kommavlinder (Hesperia comma) en de Heivlinder (Hipparchia semele),
  • een afname van de Aardbeivlinder (Pyrgus malvae) en het Gentiaanblauwtje (Phengaris alcon),
  • een toename van het Oranje zandoogje (Pyronia tithonus),
  • een mogelijke toename van de Veldparelmoervlinder (Melitaea cinxia).

Deze trends komen in grote lijnen overeen met de resultaten van de Nederlandse dagvlindermeetnetten. De belangrijkste oorzaken van de afname in aantallen zijn vermoedelijk de recente droge zomers en stikstofdepositie.

Voor de Bruine eikenpage (Satyrium ilicis), het Klaverblauwtje (Cyaniris semiargus) en de Moerasparelmoervlinder (Euphydryas aurinia) is de trend nog onzeker en zullen we over enkele jaren een betere inschatting kunnen maken van de trend.

 

Creative Commons-Licentie Westra, T., Maes, D., Van De Poel, S. en Onkelinx, T. (2022). doi.org/10.21436/inbor.70771847