Samenvatting
Sinds 1994 worden in Vlaanderen (en net over de grens) gevangen muskusratten (Ondatra zibethicus) gedissecteerd om hun ecologie te doorgronden. Tijdens deze dissecties vielen de grote hoeveelheden parasieten in de buikholte van onderzochte dieren op, waarbij kattenlintworm (Taenia taeniaformes) veruit het meest voorkomend was.
In 2008 werd de eerste muskusrat besmet met vossenlintworm (Echinococcus multilocularis of EM) gevonden, afkomstig uit Lessines (prov. Henegouwen, Walloniƫ), nabij de gewestgrens. Vanaf 2009 werden daarom alle muskusratten, die door VMM-bestrijders werden gevangen in Vlaanderen, Walloniƫ of Frankrijk, ingezameld en bij het INBO onderzocht.
Bij een visuele controle van de lever van 15.948 muskusratten uit de periode 2008 tot 2017 werden 203 met EM besmette dieren aangetroffen (1,30%). In Vlaanderen ging het om 82 besmette exemplaren van de 9.425 (0,87%). Terwijl we in het grootste deel van Vlaanderen geen aanwijzingen hebben gevonden voor de aanwezigheid van deze parasiet, hebben we voldoende bewijs van het voorkomen van EM in het gewestgrensgebied van zowel Schelde-, Dender-, Zenne-, Dijle- als Maasbekken.
De verwachte uitbreiding van vossenlintworm over heel Vlaanderen vanuit Walloniƫ heeft dus niet plaatsgevonden. Wij argumenteren dat het laag houden van de muskusrattenpopulatie hierin mogelijk een belangrijke rol heeft gespeeld.